Terwijl ik naar de vragen op het papier kijk, klinkt er een zucht achter me. Mijn klasgenootje Ineke zit met rode konen diep over het werk gebogen, een arm om het papier heen geslagen. Het is proefwerktijd! In dit lokaal heerst een soort spanning die heel anders is dan de sfeer bij biologie vanochtend, daar vindt de pater er niets van als je spiekt. “Je hebt alleen jezelf ermee, jij leert niets van al het moois om je heen als je het niet eigen maakt en bovendien blijft de oneerlijkheid aan je plakken als een waas van schaamte.”

Zodra deze woorden gezegd zijn, zie ik op sommige gezichten onrust en inderdaad een uitdrukking waar het woord ‘betrapt’ bij past.

Ik ben bang voor die man
In de warmte van dit aardrijkskundelokaal, met de rondlopende leraar, is de sfeer om te snijden. Ik hoop dat hij niet naast me komt staan en zich over mijn tafeltje buigt met sterke knoflooklucht en al. Ondanks de geur die me afleidt merk ik iets anders dat erger is en me jaren later nog achtervolgt: ik ben bang voor die man, bang voor zijn oordeel, bang voor zijn scherpe oogjes.

Onrustig draai ik op mijn stoel, het beetje concentratie dat ik kon opbrengen is nu door het open raam verdwenen. Dat zal misschien nog een mager zesje opleveren, meer niet denk ik. Tegelijk weet ik ook dat het voor mijn overgang geen problemen zal geven. Morgen het laatste stukje voordat de zomervakantie lonkt, de afsluiting van het jaar nadert. 

Iedereen laat sporen achter
Het beeld van al die leraren en leraressen schiet soms nog in gedachten, allemaal hebben ze hun sporen achtergelaten: de strenge, de lieve, degene die geen orde kon houden, maar ook degene waar ik altijd met plezier naar luisterde.

Dit soort verhalenvertellers boeien mij nog steeds, waarschijnlijk komt dat omdat mijn springende brein daar plaatjes bij kan vormen. Ik zie de beelden vooral als het gaat over mensen en waarom mensen doen wat ze doen. Hoe denken en spreken mensen die voor elkaar krijgen wat ze willen versus degenen die juist het tegenovergestelde krijgen van wat ze zeggen te willen?

Een donkere kijk op het leven

• Ik voel me zo alleen, wil graag mensen om me heen die me begrijpen.
• Er klopt niets van, er is me beloofd dat ik af zou slanken als ik hun programma volg.
• Ik doe er alles aan om goed te slapen: medicatie, lavendel, slaapcursussen, coaches die me begeleiden. Alles brengt een averechts effect met zich mee.

Lichter leven

• Ik heb graag mensen om me heen die me begrijpen, dat vind ik fijn.
• Er is me beloofd dat ik afslank als ik dit programma volg, ik vertrouw erop.
• Als ik er ontspannen in stap dan lukt alles wat ik wil makkelijker.

De eerste drie punten hebben nog steeds iets zwaars in zich, kijk maar naar deze drie: ik voel me zo alleen, er klopt niets van, alles brengt een averechts effect met zich mee. Juist deze woorden halen je energie omlaag, voelen zwaar en donker waardoor je precies dát aantrekt: zwaar en donker. In de laatste drie is de kans dat je krijgt wat je wilt heel anders, je werkt jezelf niet meer tegen. Het gaat er bij de nieuwe omschrijving wel om dat je voelt dat het zo zou kunnen zijn, én dat het lichter voelt. Zo zet je de deur open voor een nieuw begin.

Hoe het leven woord voor woord lichter werd
De oude woorden, aangeleerd in de tijd van dat proefwerk aardrijkskunde, waren: ‘ik klap helemaal dicht als er iemand over mijn schouder meekijkt.’ Het resultaat was dat een coach of healer geen effect had, zij keken over mijn schouder mee. Ik zag feedback als ‘ik doe het niet goed, ben niet goed genoeg.’ De nieuwe woorden zijn juist helpend naar lichter leven: ‘ik ben goed zoals ik ben, ik ben anders dan anderen en dat is precies zoals het bedoeld is.’ Deze brengen een ander resultaat met zich mee.

Je bent precies zoals je bedoeld bent te zijn
Het is een proces om jouw eigen kracht terug te nemen. Je geeft de leraren, je ouders of plagerige klasgenootjes hun plek terug. Wat zij deden of zeiden was logisch of terecht vanuit hun geschiedenis of standpunt gezien. Dat zegt niets over wie jij was of bent, het zei alleen iets over wat je deed. Jij bent nu een ander mens die de oude ‘leraren’ achter zich mag laten. Het is tijd dat je lichter gaat leven, doe je mee?